Mamo, czy możesz pić kawę?
Do której grupy należysz?
Mam wrażenie, że kobiety w ciąży i mamy karmiące dzielą się na dwie, często skrajne grupy. Te które nie chcą nawet w tych odmiennych stanach powąchać kawy i te, które przeczytały gdzieś, że można – więc jak można to piją. Absolutnie nie chce osądzać, sama jestem totalną kawoszką, która piła kawę w ciąży i podczas karmienia. Chcę Ci przedstawić tylko fakty na temat kawy i kofeiny.
FAKTY DOTYCZĄCE KOFEINY
- Jej głównym źródłem w diecie jest kawa, herbata, napoje typu cola i napoje typu energetyki.
- Działanie kofeiny polega na pobudzeniu ośrodkowego układu nerwowego
- Jest uważna za najczęściej spożywaną substancję psychoaktywną na świecie
- Jej umiarkowane spożycie nie wnosi negatywnych skutków zdrowotnych dla człowieka (jako umiarkowane spożycie naukowcy określają dawkę 400 mg dziennie – u dorosłego człowieka)
- Kofeina dość szybko wchłania się z przewodu pokarmowego, maksymalne stężenie we krwi osiąga po 30-120 minutach od spożycia
- Przenika barierę krew- mózg, przechodzi przez łożysko do płodu i płynu owodniowego, do mleka kobiecego, do spermy
- Nie kumuluje się w organizmie
- U dorosłych metabolizowana przez wątrobę, tylko 1-5 % wydalana z moczem, czas rozpadu połowicznego kofeiny u dorosłego to 3-7 h
- U niemowląt 6-9 miesięcy czas rozpadu wydłużony 2-3 x, 85% wydalane z moczem (mała ilość enzymów wątrobowych)
- U kobiet w ciąży ze względu na zmiany hormonalne czas rozkładu kofeiny także wydłużony 2-3 x
- Palenie papierosów przyspiesza rozpad kofeiny
- Stosowanie doustnych metod antykoncepcji wydłuża czas rozpadu kofeiny
WPŁYW NA CIĄŻĘ I LAKTACJĘ
- eksperymenty (na zwierzętach) wykazały, że przy dawce 10-30 mg/kg/dzień kofeiny możemy spodziewać się niższej masy urodzeniowej dziecka, skrócenia długości ciała, zwiększenia liczby poronień i martwych płodów
- w badaniach nie stwierdzono działania karcinogennego i teratogennego (w skrócie działania rakotwórczego) kawy czy herbaty
- w badaniach nie wykazano zmian rozwojowych dzieci, których matki przez okres ciąży spożywały napoje i produkty z kofeiną (w dozwolonej dawce)
- dzieci matek, które nadużywały kofeiny miały odnotowane rozszczepy wargi, wady kończyn, przegrody komorowej serca, zespół Downa.
- kofeina w nadmiernej ilości wpływa negatywnie na pracę serca płodu (zmniejsza rytm serca, zwiększa liczbę oddechów )
- nadmierne spożycie kofeiny (ponad 600 mg/dzień) wiąże się ze zwiększeniem ryzyka utraty płodu, niską masą urodzeniową, przedwczesnym porodem
- Food and Drug Administration zaliczyło kofeinę do grupy B- oznacza to, że substancja może być stosowana w ciąży jedynie w przypadku konieczności, natomiast Australijski Komitet Oceny Leków uznał, że kofeina zalicza się do grupy C- substancja może być zażywana w ciąży, w przypadku gdy korzyść matki przewyższa potencjalne zagrożenie dla dziecka
- kofeina przechodzi do mleka matki
Oficjalne stanowisko ekspertów europejskich jest takie, że spożycie 200-300 mg kofeiny dziennie (odpowiednik 2- 3 filiżanek kawy) nie wpływa negatywnie na niemowlęta. Jest to dawka dziesięciokrotnie mniejsza niż używana w badaniach, które nie wykazały negatywnego wpływu na niemowlęta. |
TOKSYCZNOŚĆ KOFEINY I UZALEŻNIENIE
- Tolerancja w tym wypadku oznacza taką (zwiększoną) dawkę kofeiny, która spowoduje pożądany efekt działania (pobudzenie)
- Regularne spożywanie kofeiny prowadzi do rozwoju (zwiększenia) tolerancji – w efekcie może spowodować uzależnienie.
- Regularne spożywanie przez dorosłych dawki 300-1000 mg kofeiny dziennie może powodować zmniejszenie rytmu serca
- Uzależnienie od kofeiny – może się objawiać psychicznie i fizycznie – pojawiają się : lęk drżenie rąk, drażliwość, pobudzenie, tachykardia, nudności, wymioty, biegunka
- Odstawienie kawy- przy odstawieniu kofeiny u osób uzależnionych prowadzi do osłabienia, bólów głowy, senności, lęku, drażliwości, mamy objawy grypopochodne (takie objawy trwają 2-9 dni)
PODSUMOWANIE
Reasumując. Nie stwierdzono negatywnego wpływu dla kobiet w ciąży, matek karmiących i ich płodu/ niemowlaka/ dziecka przy małych dawkach kofeiny. (2-3 słabe kawy maksymalnie). Trzeba pamiętać, że przy kawie wszystko zależy od sposobu parzenia- kawa z ekspresu ciśnieniowego będzie zawierała więcej kofeiny niż zwykłe zalanie kawy mielonej wodą i zaparzenie. Dobrze jest też mieć na uwadze, że do bilansu dziennego kofeiny trzeba wliczyć także herbatę i kakao (czekoladę). Czekolada mleczna będzie zawierała mniej kofeiny niż gorzka. |





LITERATURA:
– Regina Wierzejska, „Kofeina- powszechny składnik diety i jj wpływ na zdrowie”
– Halina Bojarowicz, Małgorzata Przygoda, „Kofeina. Część II. Kofeina a ciąża. Możliwość uzależnienia oraz toksyczność. Zastosowanie kofeiny w farmacji i kosmetologii”
– Małgorzata Wiśniewska – Łowigus, Przemysław Drobik, „Zagrożenia związane ze spożywaniem kofeiny w ciąży”
– Zasady rekrutacji dawczyń mleka kobiecego, rozdział 3.1.3 „Kofeina”